آشنایی با دستگاه گردش خون

اجزای سیستم گردش خون

همانطور که میدانید قلب و رگ‌های بدن اصلی‌ترین اجزای سیستم گردش خون هستند. به خون، قلب و رگ‌های بدن دستگاه قلبی عروقی و به لنف، رگ و گره‌های لنفاوی دستگاه لنفاوی می‌گویند. این دو در حقیقت سازنده دستگاه گردش خون بدن هستند.

رگ‌ها به چند دسته‌ی سرخرگ، سیاهرگ و مویرگ تقسیم می‌شوند. سرخرگ یا شریان، به رگ‌هایی گفته می‌شود که وظیفه خروج خون از قلب را برعهده دارند. سیاهرگ یا ورید، عملی عکس سرخرگ داشته و وظیفه آوردن خون به قلب را برعهده دارند. دیواره این رگ‌ها برخلاف سرخرگ، بسیار نازک است. مویرگ نیز به رگ‌های بسیار کوچکی گفته می‌شود که شبیه ریشه گیاهان هستند. این مویرگ‌ها هستند که مواد لازم را به سلول‌های بدن رسانده و مواد زائد را از آن‌ها می‌گیرند.

قلب که از اصلی‌ترین اعضای بدن است، توسط یک دیوار عمودی به دو بخش راست و چپ تقسیم می‌شود. هرکدام از این بخش‌ها نیز از وسط (افقی) به دو قسمت تقسیم شده که به بخش بالایی دهلیز و به بخش پایینی آن بطن گفته می‌شود. بطن و دهلیز راست و بطن و دهلیز چپ از طریق دریچه باهم در ارتباطند. سیاهرگ‌ها رگ‌های سمت راست قلب و سرخرگ‌ها در قسمت چپ آن می‌باشند. بطن راستی قلب به شریان ششی و بطن چپ به آئورت دریچه دارند و آن‌ها را دریچه ششی و دریچه آئورتی گویند. اجازه ورود خون به شریان‌ها توسط این دریچه‌ها صورت می‌گیرد. اگر یکی از دریچه‌ها دچار باریکی شود، ممکن است فرد به مشکل و بیماری قلبی دچار شود.

بافت خون

خون بافتی است که از انواع سلول و ماده پلاسما تشکیل شده است. تمام مواد غذایی و اکسیژن از طریق خون در بدن جابجا می‌شود. ۵ الی ۶ لیتر از بدن انسان را خون تشکیل می‌دهد. رنگ قرمز خون، به دلیل فراوانی گلبول‌های قرمز است. اکسیژن بدن به وسیله هموگولبین سلول‌های قرمز منتقل می‌شود. خون از مایعی به نام پلاسما برخوردار است که بخش اعظم آن (۹۱ درصد) را آب تشکیل می‌دهد. ۷ درصد آن نیز از پروتئین تشکیل شده است. پروتئین اصلی خون، آلبومین نام دارد که توسط کبد ساخته می‌شود. عملیات تامین غذای سلول و دفع مواد زائد بدن را پلاسما انجام می‌دهد. گلبول‌های سفید اجزای دیگر در خون هستند که ایمنی بدن به آن‌ها مربوط است. در واقع گلبول‌های سفید، انسان و دیگر موجودات را از بیماری و سلول‌های سرطانی محافظت می‌کند.