برنامه‌ریزی یکی از عوامل رسیدن به موفقیت و اهداف انسان‌ها است. حتما تاکنون شنیده‌اید که افراد موفق و بزرگ با داشتن برنامه به موفقیت‌های زیادی در زندگیشان رسیده‌اند. درواقع آنها تمام موفقیت و رشدشان را مدیون همین هدفگذاری و برنامه کارآمد می‌دانند. حال بهتر است در ابتدا ببینیم برنامه‌ریزی به چه معناست و چه نقشی در زندگی ما دارد؟
برنامه ریزی چیست؟
برنامه‌ریزی یکی از فعالیت‌هایی است که برای رسیدن به نتیجه‌ای بهتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کار برای مدت زمان معلومی در بازه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت صورت می‌گیرد. با داشتن برنامه رشد فرد و یا یک سازمان سریعتر اتفاق خواهد افتاد. همچنین این عامل، نقش زیادی در جلوگیری از اشتباه داشته و فرد کمتر دچار خطا و سردرگمی خواهد شد. با داشتن برنامه می‌توانید آینده درخشان‌تری در انتظار داشته باشید. برنامه‌ریزی با واژه‌هایی همچون Planning و Programming در خارج از ایران شناخته می‌شود. شما می‌توانید برای هر بخش از زندگیتان برنامه‌ریزی کنید و منتظر بازتاب آن در زندگی باشید. برای مطالعه و درس، کار، ورزش، تفریح، مالی، امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی از جمله مواردی است که با داشتن برنامه میتوان در آنها به خوبی ظاهر شد.
- برنامه‌های کوتاه مدت و روزمره
همانطور که گفته شد، اهداف و برنامه‌های زندگی را میتوان در دسته‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تقسیم کرد. اهدافی که به کارهای روزمره، هفتگی و ماهانه اختصاص داشته باشد را در دسته کوتاه مدت جای می‌دهیم. برای مثال می‌توانید برای کل هفته از شنبه تاجمعه کارهای خود را دسته بندی کنید تا هرکدام در زمان خودش انجام گیرد. این نوع برنامه‌ها شروع خوبی برای برنامه‌های میان مدت و بلندمدت هستند و در نتیجه آنها نیز اثربخشی زیادی دارند.
- برنامه‌های ماهانه و میان مدت
به برنامه‌ریزی برای حدود ۶ ماه از سال، برنامه‌ریزی میان مدت گفته می‌شود. البته این مقادیر برای هرکس بسته به اهدافی که دارد، متفاوت خواهد بود. در این دسته کارها و اهداف بزرگتری قرار می‌گیرد.
- برنامه‌های بلندمدت
به برنامه‌ریزی برای یک سال و یا بیشتر، برنامه‌ریزی بلندمدت گفته می‌شود. اموری که در این دسته جای می‌گیرند، اهداف کلی و بزرگ زندگی شخص را تشکیل می‌دهد. برای مثال پس انداز کردن و در نهایت خرید یک وسیله را میتوان در این دسته قرار داد. فرد در این شرایط با داشتن برنامه‌های کوچکتر، به اهداف بزرگتری خواهد رسید.
تاثیر برنامه داشتن در زندگی
جلوگیری از اتلاف وقت و از دست رفتن موقعیت
از مهمترین تاثیراتی که برنامه در زندگی انسان‌ها دارد، جلوگیری از اتلاف وقت است. با برنامه ریزی، هرکاری در تایم مشخص شده انجام خواهد شد و به همین دلیل از هدر رفتن زمان جلوگیری خواهد شد. همچنین با این کار فرد آگاهی بیشتری نسبت به موقعیت‌ها و منابع موجود پیدا خواهد کرد.
کاهش خطا و تصمیمات نادرست
برنامه ریزی تاثیر خوبی در کاهش خطا و اشتباهات فرد دارد. زیرا در این حالت فرد از قبل آمادگی لازم و بهتری برای قدم برداشتن در مسیرش کسب کرده است. از همین‌رو، گام نهادن در مسیر اشتباه و زیان‌آور که موجب سقوط فرد خواهد شد، کاهش پیدا خواهد کرد.
حس نشاط و آسودگی خاطر بیشتر
این عامل شاید بنظرتان کمی عجیب بیاید، ولی کاملا حقیقت دارد! افرادی که با برنامه‌ریزی کار و زندگی خود را پیش می‌برند، نسبت به افراد دیگر از آرامش و آسودگی بیشتر برخوردار هستند. زیرا در این حالت فرد زمان موردنظر برای امورش را در اختیار داشته و تسلط زیادی در تصمیم‌گیری‌هایش خواهد داشت.
ملموس‌تر شدن اهداف
شاید بسیاری از افراد از اهدافی که در زندگی دارند و یا می‌خواهند داشته باشند، اطلاع خوبی نداشته باشند. اما هنگامی که قلم در دست بگیرید و شروع به نوشتن خواسته‌هایتان کنید، به اهداف و چیزهایی که می‌خواهید در زندگی بدست آورید اجحاف بیشتری پیدا خواهید کرد. با روشن شدن اهداف، مسیری که باید برای رسیدن به آن طی کنید نیز مشخص خواهد شد. در نتیجه با قدم برداشتن در بهترین مسیر، راه آسانتری را طی خواهید نمود.
چگونه برنامه‌ریزی کنیم؟
خب. حال باید به این مطلب بپردازیم که چگونه میتوان بهترین برنامه ریزی را انجام داد. اول از هرچیزی خودتان را مجبور کنید تا در هر شرایطی به برنامه پایبند باشید. بعد به طور واقع‌گرایانه اهداف یک سال یا یک ماه خود را مشخص کنید. اگر در این مسیر ممکن است با اشتباهات و خطاهایی روبرو شوید، آنها را در جایی یادداشت کنید. برنامه‌های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت خود را دسته‌بندی کنید. در طول روز یا ماه، برنامه را مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز به تغییر آنها را اصلاح کنید.