وسایل آزمایشگاهی و کمک آموزشی دبستان

آزمایشگاه یکی از محیط‌های اصلی در مدارس و دانشگاه‌هاست. این محیط جهت فعالیت‌های گروهی و انجام کارهای عملی طراحی می‌شود. هر آزمایشگاه متناسب با مقطع تحصیلی، باید به لوازم و ابزارهای خاصی مجهز شود. در این مقاله قصد داریم تا مشخصات و ویژگی‌های یک آزمایشگاه مجهز و مناسب برای مقطع دبستان را مورد بررسی قرار دهیم. این محیط به دلیل تاثیر زیادی که در یادگیری مباحث آزمایشگاهی و علوم دارد، باید از امکانات و لوازم موردنیاز برخوردار باشد.

دروس مرتبط با آزمایشگاه

امروزه دروس بسیاری در مقاطع دبستان تا پیش دانشگاهی نیاز به دانش عمومی دارد. دروسی همچون علوم تجربی، شیمی، فیزیک و زیست شناسی. درس آزمایشگاهی مقطع دبستان تا پایه ششم، علوم تجربی است که همانطور که از نامش مشخص است نیاز به تجربی بودن دارد. برای این که این درس برای دانش آموز به خوبی ملموس باشد، باید امکان مشاهده و یادگیری از نزدیک فراهم گردد. این مهم در صورتی عملی است که لوازم موردنیاز آزمایش با نظارت مربی در اختیار بچه‌ها قرار گیرد. تجربه کردن چیزهای جدید به درک مطالب بیشتر کمک کرده و باعث ماندگاری بالا در ذهن دانش‌آموز می‌شود.

تجهیزات موردنیاز آزمایشگاه ابتدایی

همانطور که گفتیم، هر آزمایشگاه بسته به مقطع و رشته تحصیلی، نیاز به تجهیزات خاص خود دارد. اما بسیاری از لوازم در تمام آزمایشگاه‌ها مشترک بوده و کاربری یکسانی دارند. در اینجا قصد داریم تا تعدادی از لوازم موردنیاز و ابتدایی در هر آزمایشگاهی را شرح دهیم.

• قیف آزمایش

قیف‌های آزمایشگاهی از جنش شیشه یا پلاستیک هستند و برای ریخت مایع از یک ظرف به ظرف دیگر به کار می‌روند. البته این نوع قیف‌ها به چنددسته معمولی، جداکننده، قطره چکان، بوخنر و.. تقسیم می‌شوند که در آزمایشگاه‌های ابتدایی از نوع معمولی آن بیشتر استفاده می‌شود.

• بشر

بشر یا همان لیوان آزمایشگاه، در دو نوع پلاستیکی و شیشه‌ای تولید می‌شود. این محصول ابعاد متنوعی از کوچک، متوسط و بزرگ دارد. بشرها بیشتر برای حرارت دادن مواد، نگه‌داری ماده و یا مخلوط کردن مایعات به کار می‌روند. بر روی بدنه آن‌ها خطوط درجه بندی قرار دارد که بدست آوردن حجم بر اساس همین خطوط انجام می شود. لبه ی کوچکی بر روی دهانه بشر قرار دارد تا عمل ریختن مواد راحت‌تر صورت بگیرد.  جنس این وسیله باید طوری باشد که دربرابر حرارت مقاوم بوده و دچار آسیب و شکستگی نشود.

• ارلن

ارلن ظرف دیگر آزمایشگاهی است که ظاهر مخروطی شکل داشته و با بشر متفاوت است. این وسیله نیز برای مخلوط نمودن مایعات و یا حرارت دادن آن‌ها استفاده می‌شود.

• پایه و میله

پایه و میله یکی از لوازم و تجهیزات مهم در هر آزمایشگاهی است. توسط این محصول می‌توانید با گیره‌های مخصوص، ارلن، بورت و .. را در ارتفاع نگه دارید. هر گیره برای نگهداری ابزار خاصی می‌باشد. با استفاده از گیره و اتصال به میله، می‌توانید ابزار را در هر ارتفاعی که بخواهید نگه دارید.

• چراغ (الکی – گازی)

چراغ‌ها همانطور که مشخص است برای گرم کردن مواد به کار می‌روند. این نوع چراغ‎‌ها در دو مدل الکلی و بونزن تولید می‌شوند. البته امروزه یونیت‌ها جایگزین این وسایل شده و کاربری آن‌ها به نسبت زمان قدیم، کمتر شده است.

• همزن آزمایشگاهی

همزن ابزاری است که برای همزدن محلول‌ها و مایعات به کار می‌رود. این وسیله شکلی میله‌ای داشته و جنس شیشه‌ای، پلاستیکی و یا پلیمری دارد.

• قطره چکان

کاربرد این وسیله برای برداشتن مقدار مشخصی از مایعات است. زمانی که نیاز باشد تا مقدار کم و مشخصی از یک محلول یا مایع برداشته شود، از قطره چکان استفاده کنید. همچنین زمانی که نیاز به برداشتن مواد شیمیایی خطرناک بود، این محصول برایتان کارآمد خواهد بود.

• ظروف پتری

ظرف پتری یا پتری دیش از دیگر تجهیزات ابتدایی در هر آزمایشگاهی است. این ظروف از شیشه یا پلاستیک ساخته می شوند و  برای کشت سلول یا خزه‌های ریز مورد استفاده قرار می گیرند. زیرا سلول تنها با قرار گرفتن در یک محیط مناسب و مواد غذایی کافی رشد می کنند. این ظروف محفظه ای مناسب برای رشد سلول ها است. این وسیله درب دار، از نفوذ آلودگی به داخل محیط رشد جلوگیری می کند. نوع شیشه ای این محصولات بعد از استریل کردن مجددا قابل استفاده هستند. این محصول در سایزهای مختلف (کوچک و بزرگ) قابل سفارش است. این وسیله بیشتر در آزمایشگاه‌های پزشکی، میکروبیولوژی، زیست شناسی سلولی و گیاه پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی دیگر از کاربردهای این ظرف، قرار دادن حشرات داخل آن و مطالعه بر روی رفتار و مراحل زندگی آنها است.

انواع تجهیزات مدارس هوشمند

• تخته هوشمند: این تخته ها جای تخته سیاه را گرفته و با نصب نرم افزار های مختلف، این تخته شامل امکاناتی مثل امکان نوشتن، ضبط صدا و تصویر و … می باشد.
• زنگ هوشمند: این زنگ به صورت خودکار و اتوماتیک برای باخبر شدن از کلاس ها به کار می رود.
• رایانه، لب تاپ و تبلت های هوشمند: این وسایل امکان نصب برنامه و نرم افزار های مختلف را برای بهبود آموزش دانش آموزان در کلاس های درس فراهم می کند.
• دیتا ویدئو پروژکتور: این وسیله تصاویر موجود در رایانه را بر روی پرده یا تخته هوشمند نمایش می دهد.
• میکروسکوپ دیحیتال: از این وسیله بیشتر در آزمایشگاه ها و کلاس های درس علوم و زیست شناسی استفاده می شود. این وسیله این امکان را فراهم می آورد تا به صورت همزمان تصاویر آموزشی که در حال انجام است بر روی تخته هوشمند نمایش داده شود.
• کیت هوشمند: به حای برد هوشمند استفاده می شود چرا که قیمت مناسب تری داردـ

تجهیزات مدارس باید به نحو استاندارد طراحی و تولید شوند تا محیطی آرام و راحت برای دانش آموزان فراهم کنند و والدین با خیالی راحت فرزندان خود را به مدرسه بفرستند بدون اینکه دغدغه سلامتی فرزند خود را داشته باشند. خوشبختانه امروزه تجهیزات استاندارد در اکثر مدارس این سرزمین وجود دارد تا زمینه را برای تحصیل مناسب دانش آموزان فراهم کند.